Avusturya ve İran seferleri sonucu oluşan ekonomik sıkıntılar, tımar
sisteminin bozulması ve nüfus artışının yarattığı sosyal hayattaki
sıkıntılar ve çağın gerisinde kalınması ile eğitim alanındaki bozulmalar
sonucu devlet duraklama dönemine girmiştir.
Coğrafi keşiflerle ticaret
yollarının önem kaybetmesi, sık padişah değişmeleriyle çok verilen cülus
bahşisi ve yeniçerilerin artmasıyla verilen ulufe miktarının da artması
Osmanlı ekonomisini yıpratmıştır.
Celali ayaklanmaları, Osmanlı toprak düzenini büyük ölçüde değiştirmiş,
ağır vergiler yüzünden ya da “Büyük Kaçgun” sırasında yerlerinden olan
çiftçilerin toprakları mültezimlerin ya da yerel yöneticilerin eline
geçmiştir. Vergiler yüzünden borca giren köylüler, işledikleri
toprakları sonunda tefecilere kaptırdılar.
Osmanlı toprak düzeninin
belkemiği olan tımar sistemi bozuldu. Büyük nüfus hareketleri ortaya
çıktı ve kentlere büyük göçler oldu. Tarımsal üretim geriledi ve kıtlık
tarım ürünleri fiyatlarının yükselmesine yol açtı. On binlerce insan
yaşamını yitirdi ve pek çok yerleşim yeri yıkıma uğradı. Osmanlıda
eğitim(ilmiye)nin bozulması da Osmanlıyı geriletmiştir.
Avrupadaki
gelişmeleri (Reform,Rönesans) Osmanlı'nın takip etmemesi Osmanlı için
bir dezavantaj olmuştur.
NOT: Osmanlı Devleti'nin eğitim sisteminin bozulmasının nedeni Beşik
Ulemalığı denilen sistemin ortaya çıkmış olmasıdır.Bu sisteme göre
müderrislerin(Öğretmen) yeni doğan çocukları doğduğu andan itibaren
medrese(Eğitim yuvası) öğretmeni sayılıyordu.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder